Onychomycose

Wat is het?

Een schimmelnagel, ook wel kalknagel genoemd, is een verdikte, verkleurde en brokkelige nagel veroorzaakt door een schimmelinfectie. (Nederlandse Vereniging van Huidtherapeuten, 2018)

 

Hoe ontstaat het?

Onychomycose wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door schimmels (dermatofyten). De schimmels zijn besmettelijk; de schimmelsporen verspreiden zich meestal via blote voeten, sokken en schoenen. De schimmels nestelen zich bij voorkeur onder slecht groeiende, vochtige of beschadigde nagels. Een verminderde weerstand of het slecht afdrogen van voeten kunnen de aandoening verergeren. Ook beschadigingen aan nagels en omliggende huid – veroorzaakt door sportactiviteiten of knellende schoenen – verhogen het risico op een schimmelinfectie. (Nederlandse Vereniging van Huidtherapeuten, 2018)

 

Hoe herken ik het?

Schimmelnagels hebben een verdikte en onregelmatige nagelplaat; de nagelranden kleuren wit of geel. Als de nagel niet behandeld wordt, wordt deze uiteindelijk geelbruin. De nagel is kwetsbaar en brokkelig, lastig te knippen en laat soms helemaal of voor een deel los.

Schimmelnagels komen veel voor. In Figuur 2 zie je dat 45% van de ondervraagden er wel eens last van heeft gehad. Het komt veel voor bij ouderen. Toch zie je in Figuur 1 dat het ook veel voor komt bij jonge mensen tussen de 16 en 25 jaar. (Nederlandse Vereniging van Huidtherapeuten, 2018)

 

Hoe ga je met de patiënt om?

Onychomycose veroorzaakt pijn, tintelingen en moeilijkheden met bewegen. Bij patiënten met zenuw- en bloedvatproblemen, zoals diabetes, kan onychomycose het risico op voetzweren verhogen met amputatie in ernstige gevallen. Onychomycose beïnvloed de kwaliteit van leven. Gezien het effect op de kwaliteit van leven samen met de medische risico’s, is het wenselijk om een veilige en succesvolle behandeling uit te voeren met een laag risico van het terugkomen van de schimmelnagel. Helaas is het behandelen van onychomycose erg lastig. (Römer, 2016)

 

Wat kan de huidtherapeut doen?

Onychomycose is moeilijk te behandelen omdat plaatselijke middelen vaak oppervlakkig werken en niet diep genoeg gaan om het nagelbed te bereiken. In Figuur 3 kun je zien dat 80% van de ondervraagden behandeling heeft gezocht en in Figuur 4 zie je dat bij 50% van de ondervraagden de behandeling niet effectief was.

De huidtherapeut kan de schimmelnagels laseren. Een laserbehandeling is officieel geen behandeling om onychomycose helemaal te genezen, toch zijn sommige behandelingen effectief gebleken om zowel de nagelgroei te laten afnemen als de schimmel te laten genezen. Uit intercollegiaal overleg is gebleken dat een laserbehandeling de beste behandeling is voor schimmelnagels. (Ledon, Savas, Franca, Chacon, & Nouri, 2014)

 

Overige behandelingen

Er zijn beschikbare middelen die zijn goedgekeurd door de Amerikaanse Food & Drug Administration (FDA), namelijk: orale middelen, crèmes en natuurlijke en vrij verkrijgbare remedies, zoals tea tree olie en boomhars. Orale middelen hebben een aangetoonde goede werkzaamheid, maar hebben wel een risico van bijwerkingen en interacties tussen geneesmiddelen. Crèmes hebben over het algemeen een onvolledige werkzaamheid in vergelijking met orale middelen, evenals een lange behandelingskuur en mogelijke lokale bijwerkingen zoals erytheem en/of blaren. (Halteh, Scher & Lipner, 2016)

 

Literatuurlijst

Halteh, P., Scher R. K. & Lipner S. R., (2016) Over-the-counter and Natural Remedies for Onychomycosis: Do They Really Work?. E16-E25. Geraadpleegd op 3 maart 2018, van https://www.mdedge.com/cutis/article/119293/hair-nails/over-counter-and-natural-remedies-onychomycosis-do-they-really-work

 

Ledon, J., Savas, J., Franca, K., Chacon, A., & Nouri, K. (2014). Laser and light therapy for onychomycosis: a systematic review. Lasers in Medical Science, 29:823-829. doi:10.1007/s10103-012-1232-y.

 

Nederlandse Vereniging van Huidtherapeuten. (2018). Lasertherapie schimmelnagels.

Geraadpleegd op 26 februari 2018, van http://www.huidtherapie.nl/lasertherapie-schimmelnagels/

 

Römer, M. (2016). Het verschil in de genezing van onychomycose bij toepassing van de reguliere behandelmethoden en lasertechnieken. (Onderzoeksverslag). Pedotherapie, Fontys Paramedische Hogeschool, Eindhoven.