Hirsutisme

Wat is het?

Hirsutisme is overmatige haargroei bij vrouwen, in een mannelijk patroon. Dat betekent dat er haren groeien op plaatsen waar vrouwen normaal geen haren hebben, zoals op het gezicht (baard en snor), in de hals, op de borst, rond de tepels, op de onderbuik tussen navel en schaamstreek en op de bovenbenen.

 

Hoe ontstaat het?
Androgenen (mannelijke hormonen) veranderen de dunne, korte, meestal ongepigmenteerde donsharen in stuggere, gekrulde, gepigmenteerde haren.

De meest voorkomende oorzaak (70-80% van de gevallen) van hirsutisme is PCOS. Ongeveer 7-8% van de premenopauzale vrouwen heeft PCOS. PCOS is de grootste oorzaak van ongewenste kinderloosheid bij vrouwen. Andere oorzaken van Hirsutisme zijn;

Verhoogde gevoeligheid van de haarfollikels voor androgenen, verhoging van de concentratie van androgenen in de circulatie, een aantal geneesmiddelen die androgenen bevatten en androgeen producerende tumor.

Bij 6-17% van de vrouwen met Hirsutisme kan geen oorzakelijke factor gevonden worden. De aandoening is bij hen een gevolg van een verhoogde gevoeligheid van de haarfollikel voor androgenen.

 

Hoe herken ik het?

Hirsutisme kan worden vastgesteld met een gemodificeerde score volgens Ferriman en Gallwey. Deze score is gebaseerd op de overmatige haargroei van de vrouw. Een 6 of hoger valt onder Hirsutisme. Hirsutisme kan leiden tot ernstige psychische problemen en kan een dramatische impact op de kwaliteit van leven hebben. Wees dus voorbereid en verplaats je in de patiënt.

 

Hoe ga je met de patiënt om?

Als je merkt dat een patiënt last heeft van hirsutisme, spreek de patiënt dan vooral niet direct hierover aan. Dit kan de patiënt als onprettig ervaren. Als je merkt dat de patiënt emotioneel is, kun je vragen hoe dat komt en wat ze voelt. Ze zal dan zelf bepalen of ze erover wil praten. Een ondersteunend gesprek, mits de patiënt dit aangeeft, zal vaak gewaardeerd worden. Let op dat je niet te brutaal word, ga niet over de grenzen van de patiënt heen. Houd in gedachten dat je niet kan helpen met het probleem. Stuur de patiënt altijd door naar de huisarts zodat zij de oorzaak kunnen achterhalen en de juiste behandelopties kunnen doornemen.

 

Wat kan de huidtherapeut doen?

Er zijn verschillende behandelingsmethode: Elektrisch epileren of ontharen met laser- of flitslamptherapie. Na het volgen van een aantal behandelingen blijven ongeveer 80% tot 100% van de haren voor altijd weg. De overgebleven haren kun je zelf verwijderen d.m.v. scheren of waxen.

 

Onderzoek

Uit ons onderzoek kunnen wij opmaken dat de meerderheid van de MBO-specialisten bekend is met hirsutisme (tabel 1). Echter komt het minder vaak voor dat zij deze patiënten ook echt helpen. (tabel 2). Gelukkig hebben enkele specialisten al zeer goed gereageerd, zoals informeren over opties en begripvol. (tabel 3). Ook weten een aantal al dat zij moeten doorverwijzen. Dit willen wij benadrukken. Daarnaast kan een begripvol gesprek als fijn worden ervaren alleen is dit soms moeilijk waar te maken in de praktijk. (tabel 4)

 

Literatuurlijst

Alizadeh, N., ayyoubi, S., Naghipour, M., Hassanzadeh, R., Mohtasham-amir, Z., Zaresharifi, S., Gharaei Nejad, K. (2017) Can laser treatment improve quality of life of hirsute women? International journal of women's health, 9, 777-780. DOI:10.2147/IJWH.S137910

Brodell, L.A., Mercurio, M.G. (2010). Hirsutism: Diagnosis and Management. Gender Medicine, 7, 79-87. Doi: 10.1016/j.genm.2010.04.002.

Mihailidis, J., Dermesropian, R., Taxel, P., Luthra, P., Grant-Kels, J.M., (2017) Endocrine evaluation of hirsutism. International journal of women's dermatology, 1, 90-94. DOI:10.1016/j.ijwd.2017.02.007

Zuuren, E.J., Pijl, H. (2007). Hirsutisme. Nederlands tijdschrift geneeskunde, 152 (42), 2313-2318.

Alizadeh, N., ayyoubi, S., Naghipour, M., Hassanzadeh, R., Mohtasham-amir, Z., Zaresharifi, S., Gharaei Nejad, K. (2017) Can laser treatment improve quality of life of hirsute women? International journal of women's health, 9, 777-780. DOI:10.2147/IJWH.S137910

Brodell, L.A., Mercurio, M.G. (2010). Hirsutism: Diagnosis and Management. Gender Medicine, 7, 79-87. Doi: 10.1016/j.genm.2010.04.002.

Mihailidis, J., Dermesropian, R., Taxel, P., Luthra, P., Grant-Kels, J.M., (2017) Endocrine evaluation of hirsutism. International journal of women's dermatology, 1, 90-94. DOI:10.1016/j.ijwd.2017.02.007

Zuuren, E.J., Pijl, H. (2007). Hirsutisme. Nederlands tijdschrift geneeskunde, 152 (42), 2313-2318.